آیا تا به حال نام‌هایی مثل سوند فولی یا سوند نلاتون به گوشتان خورده ولی نمی‌دانستید چه تفاوتی با هم دارند و دقیقاً چه کاربردهایی دارند؟ دنیای تجهیزات پزشکی پر از ابزارهایی است که هرکدام نقش حیاتی در درمان بیماران ایفا می‌کنند، به‌ویژه در مراقبت‌های اورولوژی و بستری. در این مقاله از سایت سنا طب، با زبان ساده اما علمی، شما را با انواع سوندهای پزشکی، کاربردهای تخصصی آن‌ها و نکات کلیدی در استفاده‌ی صحیح آشنا می‌کنیم.
اگر به دنبال دانستن این هستید که کدام نوع سوند برای چه بیماری‌ای مناسب است؟ چطور از بروز عفونت جلوگیری کنیم؟ و چه نکاتی را در استفاده از سوند باید رعایت کرد؟ تا پایان این مقاله با ما همراه باشید، چون پاسخ تمام این سوال‌ها را دقیق، کاربردی و قابل اعتماد برایتان آماده کرده‌ایم.
سوند ادراری یک لوله باریک، نرم و استریل است که برای عبور دادن ادرار از مثانه به بیرون از بدن استفاده می‌شود. این وسیله می‌تواند موقت یا دائمی باشد و بسته به شرایط بیمار نوع و مدت استفاده‌ی آن توسط پزشک تعیین می‌شود.
انواع سوندهای پزشکی
1. سوند فولی (Foley Catheter)
سوند فولی رایج‌ترین نوع سوند دائم است که دارای بالنی قابل اتساع در انتهای داخلی آن می‌باشد. پس از قرارگیری در مثانه، این بالون با مایع پر می‌شود تا از بیرون آمدن خودبه‌خودی سوند جلوگیری کند.
کاربردها:
- بیماران بستری طولانی‌مدت
- بعد از جراحی‌های لگن یا مجاری ادراری
- تخلیه منظم ادرار در بیماران ناتوان از دفع
مزایا:
- امکان در محل ماندن طولانی‌تر
- کاهش دفعات ورود سوند و آسیب به مجرا
2. سوند نلاتون (Nelaton Catheter)
سوند نلاتون یا سوند یک‌بار مصرف کوتاه‌مدت، بدون بالن است و برای استفاده موقت یا تخلیه فوری مثانه به کار می‌رود. معمولاً این نوع سوند در شرایطی به کار می‌رود که بیمار توانایی سوندگذاری متناوب دارد یا نیاز به سوند دائم ندارد.
موارد مصرف:
- تخلیه سریع ادرار در کلینیک‌ها یا خانه
- جمع‌آوری نمونه ادرار استریل
- آموزش سوندگذاری متناوب به بیماران ناتوان
3. سوندهای دیگر
- سوند کوفلر (Coude Catheter): دارای نوک خمیده، مناسب برای بیماران با بزرگ‌شدگی پروستات یا انسداد مجرا.
- سوند سوپراپوبیک: وارد کردن سوند از طریق پوست شکم به مثانه؛ برای بیماران با انسداد مجرای ادرار.
- سوند سه راه (Triple-lumen): دارای سه مسیر برای تخلیه، شستشو و بادکردن بالون؛ معمولاً در جراحی‌های اورولوژی کاربرد دارد.
نکات مهم در استفاده از سوندها
- رعایت استریل بودن: هرگونه آلودگی در سوند می‌تواند باعث عفونت ادراری شود.
- آموزش دقیق به بیمار: در صورتی که بیمار در خانه نیاز به سوند دارد، آموزش نحوه استفاده و مراقبت از آن حیاتی است.
- بررسی مرتب وضعیت سوند: بررسی برای نشت، انسداد یا التهاب مجرا به طور منظم باید انجام شود.
- زمان تعویض: سوندهای دائم باید طبق دستور پزشک در فواصل مشخص تعویض شوند.
درک درست از انواع سوندها و کاربردهای آن‌ها در محیط‌های پزشکی و خانگی، باعث بهبود کیفیت مراقبت از بیماران و کاهش عوارض ناشی از استفاده نادرست می‌شود. از سوند فولی با بالن داخلی برای استفاده طولانی‌مدت گرفته تا سوند نلاتون برای تخلیه فوری و موقت، هر کدام جایگاه خاص خود را در روند درمانی دارند. آموزش، استریل بودن و پیگیری وضعیت سوند از مهم‌ترین ارکان مراقبت پرستاری مؤثر محسوب می‌شوند.
توسط تیم اتم وردپرس